Metsovo

http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_100293_30/10/2006_169951 Μέτσοβο: Σήμα κατατεθέν της ορεινής Ηπείρου Μια ζωντανή πόλη που ταυτόχρονα είναι ένα υπαίθριο μουσείο, πλαισιωμένη από τη μαγευτική ορεινή φύση της Πίνδου: το Μέτσοβο συνοψίζει την ομορφιά της Ηπείρου, καθώς έχει καταφέρει να συνδυάσει την τουριστική ανάπτυξη με τη διατήρηση των παραδόσεων Κείμενο: Κική Βασσάλου, φωτογραφίες: Χάρης Χλουβεράκης - Πάπας Κυριακή πρωί. Η εκκλησία μόλις τελείωσε. Γυναίκες και άντρες κάθε ηλικίας, ντυμένοι με παραδοσιακές βλάχικες στολές, βγαίνουν στην πλατεία του χωριού και στήνουν χορό. Τα όργανα στη μέση και σε συνεχή οπτική επαφή με τους χορευτές δίνουν το ρυθμό για να ξεκινήσει το ατελείωτο ερωτικό κάλεσμα του πρώτου κάθε φορά χορευτή με την «αγαπημένη» του πρώτη χορεύτρια. Ο κόσμος γύρω γύρω τραγουδάει και χειροκροτάει, γιαγιάδες και παππούδες, ντυμένοι κι αυτοί με την επίσημη φορεσιά τους, απολαμβάνουν τα παιδιά τους, που συνεχίζουν την παράδοση και συζητούν στα Βλάχικα. Αργότερα, μαθαίνουμε από μια γιαγιά ότι τις Κυριακές συνηθίζεται να φορούν τις παραδοσιακές στολές τους, ειδικά όταν συνοδεύουν στην εκκλησία κάποια νύφη, μια και σύμφωνα με το έθιμο την επόμενη Κυριακή από το γάμο η νύφη πηγαίνει στην εκκλησία με τη συνοδεία των γυναικών του χωριού. Κατά τ' άλλα, χορευτικές εκδηλώσεις όπως αυτή που παρακολουθήσαμε δεν είναι καθόλου σπάνιο να πετύχει κανείς στο Μέτσοβο, μια και πάντοτε υπάρχει κάποιος λόγος για να στηθεί ο χορός. Η συνέχεια, όπως σε κάθε μικρό και μεγάλο χωριό της ελληνικής επαρχίας, βρίσκεται στα καφενεία και τα παγκάκια της πλατείας, ενώ δεν είναι λίγα και τα πηγαδάκια που σχηματίζονται από τον ανδρικό κυρίως πληθυσμό της γραφικής κωμόπολης. Ταξιδεύοντας Οποιο τρόπο και δρόμο επιλέξει κανείς για να φτάσει στο Μέτσοβο, ένα πράγμα είναι βέβαιο: ότι θα ταλαιπωρηθεί αρκετά... Είτε από Αθήνα μέσω Τρικάλων - Καλαμπάκας είτε από Θεσσαλονίκη μέσω Γρεβενών είτε από τα Γιάννενα που απέχουν μόλις 62 χλμ., όλοι οι δρόμοι που οδηγούν στο Μέτσοβο σίγουρα δεν αντιπροσωπεύουν ό,τι πιο σύγχρονο στο ελληνικό οδικό δίκτυο. Αυτό όμως που αποζημιώνει τον επίδοξο επισκέπτη του Μετσόβου είναι η εκπληκτική ορεινή διαδρομή: μέσα στα έλατα και τα γραφικά χωριουδάκια, όπου το χιόνι, η βροχή και πολύ συχνά η ομίχλη εντείνουν τη μαγευτική αίσθηση. Ειδικά όταν έχει ομίχλη, όπως αυτή που συναντήσαμε ερχόμενοι από Καλαμπάκα, μόλις αντικρίσαμε την ταμπέλα που μας καλωσόριζε στην Ηπειρο και το Νομό Ιωαννίνων, οι εικόνες μοιάζουν να εμφανίζονται σιγά σιγά, μέσα από νεφελώματα, σαν να μην είναι αληθινές, σαν από όνειρο ή παραμύθι. Η ομίχλη, όμως, εξαφανίστηκε και σε μία από τις τελευταίες μεγάλες στροφές της ορεινής Κατάρας, στον λεγόμενο αυχένα της, και λίγο πριν φτάσουμε στο Μέτσοβο, το τοπίο ανοίγει, τα βουνά και τα έλατα απλώνονται, ο ορίζοντας μεγαλώνει και κάπου εκεί στα βάθη το γαλάζιο της τεχνητής λίμνης του Αώου εμφανίζεται για να αποδείξει ότι ο ορεινός τούτος τόπος, διαθέτοντας σε αφθονία όλα τα στοιχεία της Φύσης, μπορεί να ενεργοποιήσει κάθε αίσθηση. Φθάνοντας Σε ύψος 1.200 μέτρων περίπου, εκεί όπου χωρίζεται η Βόρεια Πίνδος από τη Νότια, το Μέτσοβο συνδυάζει τέλεια το σύγχρονο με το παραδοσιακό, με την οικονομική του ανάπτυξη, η οποία βασίζεται κατ' εξοχήν στον τουρισμό, να βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με την παράδοση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Το Μέτσοβο σήμερα, με 3.000 και πλέον κατοίκους, είναι ένα ζωντανό υπαίθριο μουσείο. «Δύσκολα βρίσκει κανείς τόσα αξιοθέατα σε μια τόσο μικρή πόλη», σημειώνει χαρακτηριστικά η Τατιάνα Αβέρωφ - Ιωάννου σε άρθρο της τον περασμένο Αύγουστο σε τοπική εφημερίδα - κι εμείς δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε. Το τοπικό χρώμα του Μετσόβου, η πέτρα, η πλάκα, το ξύλο, τα κεραμίδια, τα σπίτια και τα αρχοντικά, με χαγιάτια (κλειστά μπαλκόνια) και παράθυρα με τα τζάμια απ' έξω και τα παντζούρια από μέσα για να μην κολλάνε με το χιόνι, οι παραδοσιακές βρύσες, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, η εξαιρετική πινακοθήκη, το μουσείο λαϊκής τέχνης και τα μοναστήρια: όλα είναι επιμελημένα σε απόλυτο βαθμό, σε μια πόλη όπου την ίδια ακριβώς στιγμή έχεις την αίσθηση ότι ζεις στον 17ο και στον 21ο αιώνα, ταυτόχρονα. Από την άλλη μεριά, εξάλλου, πρόκειται για μια πόλη σύγχρονη, μια πόλη που ακόμα και οι τράπεζές της είναι χτισμένες ακολουθώντας κατά γράμμα το αρχιτεκτονικό ύφος της πόλης, διαθέτει τρία internet caf�(!) και πολλά παραδοσιακά ξενοδοχεία και ξενώνες με… υδρομασάζ και χαμάμ, κάθε σύγχρονη άνεση και πολυτέλεια. Αν βρεθείτε στο Μέτσοβο, αφήστε κατ' αρχάς τους χάρτες και τους οδηγούς, περπατήστε στα στενά σοκάκια του και γνωρίστε Μετσοβίτες. Με δύο μητρικές γλώσσες, Ελληνικά και Βλάχικα (τα Βλάχικα μην προσπαθήσετε να τα καταλάβετε, εκτός κι αν γνωρίζετε Λατινικά, Ιταλικά ή Ρουμανικά), θα έρθετε σε επαφή με οικογένειες σε πλήρη απαρτία (γονείς, παιδιά, παππούδες και… προπαππούδες), θα γνωρίσετε ανθρώπους ευχαριστημένους με τη ζωή τους, ανθρώπους που περνούν όμορφα στον τόπο τους, σε έναν τόπο που -αν μη τι άλλο- με την τουριστική ανάπτυξη τους προσφέρει την άνεση και την «πολυτέλεια», σε σχέση με άλλα ορεινά μέρη της χώρας, να μην τον εγκαταλείψουν ποτέ. «Ακόμη και οι νέοι που φεύγουν για να σπουδάσουν ξαναγυρνούν εδώ», δεν παρέλειψαν να μας αναφέρουν οι περισσότεροι Μετσοβίτες που γνωρίσαμε. Αξίζει να δείτε Αν, στη συνέχεια, ξαναπιάσετε τον οδηγό της γραφικής αυτής κωμόπολης, αξίζει οπωσδήποτε να δείτε: • Την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, με έργα μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών του 19ου και του 20ού αιώνα. Η Πινακοθήκη εγκαινιάστηκε το 1988 και φιλοξενείται σε ένα σύγχρονο τριώροφο κτίριο παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, σε ένα από τα ομορφότερα σημεία του Μετσόβου με απίστευτη θέα. Η μόνιμη συλλογή περιλαμβάνει 250 έργα απ' όλες σχεδόν τις φάσεις και τάσεις της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα (Λύτρας, Γύζης, Βολονάκης, Παρθένης, Μαλέας, Μόραλης, Τέτσης κ.ά.). Tηλ.: 26560-42.617. • Το αρχοντικό Τοσίτσα με το περίφημο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης. Το Μουσείο λειτουργεί από το 1955 και είναι αναμφισβήτητα ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσει κανείς πώς ζούσαν οι πρόγονοι των σημερινών Μετσοβιτών. Εδώ εκτίθεται ό,τι περιείχε ένα αρχοντόσπιτο του 19ου αιώνα: παραδοσιακά ξυλόγλυπτα έπιπλα, υφαντά και κεντήματα, χρυσοκέντητες φορεσιές, διακοσμητικά και χρηστικά αντικείμενα, όπλα, νομίσματα, αρχοντικά σκεύη, εικόνες κ.τ.λ. Tηλ.: 26560-41.084. • Τη μονή του Αγίου Νικολάου, με τις εξαιρετικές αγιογραφίες του 17ου αιώνα και το χρυσό ξύλινο τέμπλο της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι μια εντοιχισμένη πέτρα με τη χρονολογία 1700 θα πρέπει να αναφέρεται σε κάποια ανακαίνιση του μοναστηριού και όχι στην ίδρυσή του, η οποία τοποθετείται στις αρχές του 14ου! • Το ναό της Αγίας Παρασκευής, στην κεντρική πλατεία του Μετσόβου, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες της Σχολής Μετεώρων (1700 - 1730 μ.Χ.), έργο ντόπιων τεχνιτών, των ταλιαδούρων, οι οποίοι οργανωμένοι σε ομάδες είχαν φιλοτεχνήσει πολλά αντίστοιχα έργα σε εκκλησίες των Βαλκανίων. • Την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, με το τέμπλο του 1815, και του Αγίου Χαραλάμπους, στον περίβολο του οποίου δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Με ορμητήριο το Μέτσοβο Εχοντας ως βάση το Μέτσοβο, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το οροπέδιο Πολτσιές, όπου βρίσκεται η τεχνητή λίμνη των πηγών του Αώου ποταμού, με τα κατάφυτα μικρά νησάκια της. Η περιοχή γύρω από τη λίμνη είναι ιδανική για πεζοπορία, ενώ είστε πολύ κοντά στο σημείο που ξεκινά ο Εθνικός Δρυμός της Βάλια Κάλντα. Επισκεφθείτε επίσης τα κοντινά χωριά της Πίνδου: το Ανήλιο, απέναντι από το Μέτσοβο, το Ανθοχώρι στα νοτιοδυτικά, με τον περίφημο νερόμηλο, το Βοτονόσι στο δρόμο προς τα Γιάννενα και τη Μηλιά, σε απόσταση 22 χλμ. βόρεια του Μετσόβου, απ' όπου μπορείτε να φτάσετε στις λίμνες Φλέγγα της ομώνυμης κορυφής του Μαυροβουνίου. Προμηθευθείτε τον Ορειβατικό Χάρτη Βόρειας Πίνδου, από το Μέτσοβο έως τη Σαμαρίνα, που έχει εκδώσει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, και επιλέξτε κάποια από τις 7 συνολικά διαδρομές που προσφέρονται για πεζοπορία σε μονοπάτια με σήμανση (αρκεί να το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες φυσικά!). Αν, ωστόσο, έχουν ήδη πέσει οι πρώτες νιφάδες χιονιού και έχετε καλή σχέση με τα χειμερινά σπορ, σε απόσταση 2 χλμ. βορειοδυτικά από το Μέτσοβο, στη θέση Καρακόλι, υπάρχει το ένα από τα δύο χιονοδρομικά κέντρα της περιοχής, σε υψόμετρο 1.350 (τηλ.: 26560-41.345). Το άλλο βρίσκεται σε απόσταση 3 χλμ. από το πρώτο, στη θέση Προφήτης Ηλίας και σε υψόμετρο 1.400 (τηλ.: 26560-41.095). Απαραίτητη προϋπόθεση για τους σκιέρ που θα επιλέξουν τον Προφήτη Ηλία είναι να συγκαταλέγονται στους έμπειρους του σπορ! Ο Δήμος Μετσόβου Ο Δήμος Μετσόβου περιλαμβάνει τα Δημοτικά Διαμερίσματα Μετσόβου, Ανηλίου, Ανθοχωρίου και Βοτονοσίου, έχει έκταση περίπου 200.000 στρεμμάτων και πληθυσμό περίπου 6.000 κατοίκων. Βόρεια συνορεύει με το Νομό Γρεβενών, ανατολικά και νοτιοανατολικά με το Νομό Τρικάλων και δυτικά και νοτιοδυτικά με το υπόλοιπο τμήμα του νομού Ιωαννίνων. Εδρα του Δήμου είναι το Μέτσοβο, χτισμένο σε υψόμετρο 1.200 στο μεταίχμιο των ορίων Ηπείρου, Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας. Απέναντι από το Μέτσοβο είναι χτισμένο το Ανήλιο, νοτιότερα το Ανθοχώρι και απέναντί του το Βοτονόσι, δίπλα στον Μετσοβίτικο ποταμό και κατά μήκος της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Τρικάλων. Ο Δήμος καλύπτει τις νότιες απολήξεις της Βόρειας Πίνδου και απλώνεται ανάμεσα σε δύο από τα υψηλότερα όρη της Ηπείρου, το όρος Μαυροβούνι στα βόρεια (2.160 μ.) και το όρος Λάκμος ή Περιστέρι στα νότια (2.295 μ.). Το έδαφος είναι ιδιαίτερα ορεινό, με έντονες εδαφικές εξάρσεις και πολλά δάση όπου βρίσκουν καταφύγιο πολλά είδη της πανίδας. Το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής είναι πλούσιο. Εδώ πηγάζει ο Αώος που σχηματίζει την ομώνυμη τεχνητή λίμνη που ρέει βόρεια και μέσω Αλβανίας χύνεται στην Αδριατική, ο Αραχθος που ρέει νότια και χύνεται στον Αμβρακικό Κόλπο, ο Πηνειός κ.ά. Το κλίμα είναι ηπειρωτικό με μακρύ και δριμύ χειμώνα, έντονες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις. Το ορεινό της περιοχής και το κλίμα προσδιορίζουν και την απασχόληση των κατοίκων. Οι περισσότεροι ασχολούνται με την επεξεργασία του ξύλου, την κτηνοτροφία και την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων, τον τουρισμό και σε μικρότερο βαθμό με τη γεωργία. Στα βάθη του χρόνου Αναφορά στο τοπωνύμιο γίνεται για πρώτη φορά σε ένα χρονικό του 1830, ενώ επικρατέστερη άποψη για την ετυμολογία του είναι αυτή που υποστηρίζει ότι σημαίνει το «μέσον του βουνού», από το ιταλικό μέτζο (= μέσο) και το σλαβικό όβο (= βουνό). Πρέπει, όμως, να υπήρχε ως οικισμός από την περίοδο των Ρωμαίων, κι αυτό γιατί η ιδιαίτερη αρωμουνική (βλάχικη) γλώσσα που χρησιμοποιούν οι κάτοικοί του είναι λατινογενής και έχει τις ρίζες της στους Ελληνες οδοφύλακες και στρατιώτες των λεγεώνων των Ρωμαίων. Οι οδοφύλακες ήταν οι φρουροί των διαβάσεων και ταυτόχρονα οι τελωνοφύλακες, οι οποίοι υιοθέτησαν τη λατινική ως γλώσσα. Στη δι ρκεια της Τουρκοκρατίας αναφέρεται ότι το 1430 μ.Χ. χορηγήθηκαν προνόμια στους Μετσοβίτες από τον σουλτάνο Μουράτ τον Β΄ ως επιβράβευση της καλής συμπεριφοράς των Μετσοβιτών φυλάκων προς τα τουρκικά στρατεύματα του Σινάν πασά, που κατευθυνόταν στα Γιάννενα. Ανανέωση των προνομίων υπήρξε το 1659 από τον σουλτάνο Μεχμέτ τον Δ΄. Με βάση τα προνόμια αυτά, το Μέτσοβο και τα γύρω χωριά Μαλακάσι, Μηλιά, Ανήλιο, Βοτονόσι, Παλιά Κουτσούφλιανη (Πλατάνιστος) και Δερβενίστα (Ανθοχώρι) αποτέλεσαν ένα είδος ομοσπονδίας, μια αυτόνομη δημοκρατική πολιτεία μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Διοικούνταν, μάλιστα, από επταμελή Επιτροπή, με επικεφαλής τον Γέροντα. Κάθε μέλος της Επιτροπής ήταν αρμόδιο για συγκεκριμένα θέματα, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι οικονομικά ισχυροί, όπως οι τσέλιγκες και οι κυρατζήδες (ιδιοκτήτες καραβανιών). Εκμεταλλευόμενοι το προνομιακό καθεστώς, οι Μετσοβίτες ανέπτυξαν εμπόριο με πόλεις της Ευρώπης και της Ανατολής, όπως η Βιέννη, η Οδησσός, η Βενετία, το Λιβόρνο, το Βουκουρέστι και η Αλεξάνδρεια και μετέτρεψαν το χωριό τους σε κέντρο Γραμμάτων της ορεινής Πίνδου. Πολλοί ήταν οι Μετσοβίτες που πλούτισαν στο εξωτερικό κι έστειλαν χρήματα για την ανέγερση σχολείων, την ίδρυση ορφανοτροφείων, την προικοδότηση των κοριτσιών, την παροχή υποτροφιών και την εκτέλεση κοινωφελών έργων. Τα προνόμια του Μετσόβου καταργήθηκαν το 1795 από το συγκεντρωτικό κράτος του Αλή Πασά. Εξαίρεση αποτέλεσε η Πατριαρχική Εξαρχία, η οποία διατηρήθηκε μέχρι το 1924. Το 1700 ιδρύθηκε στο Μέτσοβο ιδιοσυντήρητο ελληνικό σχολείο, όπου δίδαξαν οι επιφανέστεροι δάσκαλοι της εποχής. Μεγάλη καταστροφή υπέστη το Μέτσοβο στις 27 Μαρτίου 1854 από τα τουρκικά στρατεύματα του Αβδή Πασά. Πρόκειται για τον περίφημο «Χαλασμό του Γρίβα». Το Μέτσοβο απελευθερώθηκε από τους Τούρκους στις 31 Οκτωβρίου 1912, από δυνάμεις του τακτικού ελληνικού στρατού, Κρητών εθελοντών προσκόπων, Hπειρωτών εθελοντών και Γαριβαλδινών από την Ιταλία και τα Νησιά του Ιονίου. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όμως, η κρατική νομοθεσία οδήγησε στον οικονομικό αφανισμό των κληροδοτημάτων, με άμεση συνέπεια το μαρασμό του Μετσόβου και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην κρίσιμη εκείνη στιγμή, βρέθηκαν δύο Μετσοβίτες την καταγωγή, ο βαρώνος Μιχαήλ Τοσίτσας και ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, οι οποίοι συνέχισαν τη μακρά παράδοση των ευεργετών και οδήγησαν το Μέτσοβο σε μια νέα περίοδο ακμής, την οποία σηματοδοτεί η ίδρυση του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα (1948). Μερικά από τα έργα που έγιναν ήταν: • Το Τυροκομείο • Το πρότυπο βουστάσιο • Το ξυλουργικό εργοστάσιο • Το πρατήριο λαϊκής τέχνης • Το Λαογραφικό Μουσείο • Η Πινακοθήκη • Η κατασκευή ξενώνων, παραδοσιακών κτιρίων, βρυσών και καλντεριμιών • Η αναστήλωση εκκλησιών και μοναστηριών. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι ο Ευάγγελος Αβέρωφ μετέτρεψε σε αμπελώνα μια άγονη πλαγιά της Πίνδου, στην οποία φύτεψε κλήματα που έφερε από το Μπορντό και έφτιαξε το γνωστό πλέον κόκκινο κρασί Κατώγι. ΚΟΣΤΟΣ Βενζίνη για 1.400 χλμ. (αν ξεκινήσετε από Αθήνα), κόστος διαμονής, 6 κύρια γεύματα, σάντουιτς, καφέδες και κάποιο ποτό και 60 ευρώ για αγορές ντόπιων προϊόντων, υπολογίστε πως για τέσσερις ημέρες το άτομο θα χρειαστεί γύρω στα 370 ευρώ. ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ Στο Μέτσοβο μπορεί να φτάσει κανείς από τρεις κατευθύνσεις: Από τα Γιάννενα, τα οποία απέχουν 62 χλμ. αρκετά κουραστικής και δύσκολης διαδρομής, διάρκειας περίπου μίας ώρας. Στην κυκλοφορία έχει δοθεί ένα μικρό κομμάτι της Εγνατίας Οδού, ενώ όταν ολοκληρωθεί το έργο, η διάρκεια της διαδρομής υπολογίζεται να μειωθεί στο μισό. Από τη Θεσσαλονίκη μέσω Γρεβενών και Κατάρας. Η διαδρομή είναι 235 χλμ. Από την Αθήνα μέσω Τρικάλων, Καλαμπάκας και Κατάρας. Η απόσταση από Αθήνα είναι 413 χλμ. και 93 χλμ. από Τρίκαλα. Να θυμάστε: κατά τους χειμερινούς μήνες οι αντιολισθητικές αλυσίδες είναι απαραίτητες. ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ Αν κάτι είναι βέβαιο σε σχέση με τη διαμονή σας στο Μέτσοβο, είναι ότι στο σύνολό τους τα ξενοδοχεία, οι ξενώνες και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια δεν ξεφεύγουν από το παραδοσιακό μετσοβίτικο στυλ. Από εκεί και πέρα, οι τιμές ποικίλλουν ανάλογα με τις υπηρεσίες που κάθε φορά προσφέρονται (πάρκινγκ, τζάκι στα δωμάτια, τζακούζι, χαμάμ). Υπάρχουν αρκετές καινούργιες μονάδες και πολλές ανακαινισμένες, όπως το παραπάνω από φιλόξενο Εγνατία (26560-41.263) του κ. Απόστολου ή το Victoria (26560-41.771), με σήμα κατατεθέν την πισίνα! Το Αρχοντικό (26560-29.100), το Αναξ (26560-42.003), το Απόστολος (26560-41.534), το Αστέρι (26560-42.222), το Γαλαξίας (26560-41.202), διακοσμημένο με έργα ζωγραφικής της ιδιοκτήτριας κυρίας Γιολάντας, το Κασσαρός (26560-41.800), το Μπιτούνης (26560-41.700), το Olympic (26560-41.337) και το Φλόκας (26560-41.309). Οι τιμές κυμαίνονται από 50 έως 150 ευρώ, ανάλογα με την περίοδο. ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ Τα περισσότερα εστιατόρια του Μετσόβου πλαισιώνουν την κεντρική πλατεία, ενώ υπάρχουν και μερικά κρυμμένα στα στενά με εξαιρετικό, παραδοσιακό φαγητό, όπως το Κουτούκι του Νικόλα πίσω από το ταχυδρομείο της οδού Τοσίτσα, όπου θα δοκιμάσετε παραδοσιακούς κεφτέδες με πρασοσέλινο.Στην πλατεία, επίσης, στο ισόγειο του ξενοδοχείου Γαλαξίας, λειτουργεί ομώνυμη ταβέρνα, όπου σερβίρεται μια πεντανόστιμη μετσοβίτικη χορτόπιτα με καλαμποκάλευρο, αλλά και χυλοπίτες με μοσχάρι κοκκινιστό σε πήλινο. Λίγο πιο πέρα το Μετσοβίτικο Σαλόνι, το Παραδοσιακό, οι Καμάρες, το Κατώγι, η Κρυφή Φωλιά, ο Μπάρμπα Τάκης, το Τελεσιέζ και το Τζάκι. ΓΙΑ ΚΑΦΕ ΚΑΙ ΠΟΤΟ Τόσο στην πλατεία όσο και στα γύρω στενά υπάρχουν αρκετές καφετέριες και καφενεία για μια μικρή ή μεγάλη στάση. Αν έχετε ιδιαίτερα γούστα στη μουσική, σίγουρα το Κάρμα, λίγο μετά την πλατεία, το οποίο λειτουργεί και για καφέ και για ποτό, θα το βρείτε αρκετά «ψαγμένο» και ξεχωριστό. Αν πάλι αρέσκεστε σε πιο έντονους ρυθμούς διασκέδασης, προτιμήστε τα clubs Plus και Focoso στην οδό Τοσίτσα. ΤΙ ΝΑ ΨΩΝΙΣΕΤΕ Ιδιαιτέρως φημισμένα και νόστιμα είναι τα τυριά Μετσοβόνε και Μετσοβέλλα, που παράγονται από το τυροκομείο του Ιδρύματος Τοσίτσα, ενώ μπορείτε να βρείτε και να αγοράσετε τραχανά και χυλοπίτες, μέλι από έλατο ή θυμάρι Μετσόβου, γλυκά του κουταλιού και φυσικά εμφιαλωμένο κρασί Κατώγι Αβέρωφ. Στο Μέτσοβο, επίσης, έχουν πολύ μεγάλη ανάπτυξη η ξυλογλυπτική και η υφαντουργική. Μικρά και μεγάλα έργα τέχνης πωλούνται σε αρκετά μαγαζιά τόσο στην πλατεία όσο και στους γύρω δρόμους. ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝ Κωδικός κλήσης:..............26560 Κέντρο Υγείας:...................41.111 Δήμος Μετσόβου:.............41.207 Ιδρυμα Τοσίτσα:...............41.205 Κέντρο Πληροφόρησης Βάλια Κάλντα:....................41.980 Σταθμός Λεωφορείων:.....42.646 Ασtynομικό Τμήμα:..........41.233

ΣΚΛΗΘΡΟ- ΕΛΑΦΟΣ - Βουνίσιες διαδρομές με θαλασσινή αύρα

Reply to all Forward Print Add Konstandia to Contacts list Delete this message Report phishing Show original Message text garbled?

http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070811&nid=3185583&sn=%CE%94%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%AD%CF%82&spid=1440

ΣΚΛΗΘΡΟ- ΕΛΑΦΟΣ
Βουνίσιες διαδρομές με θαλασσινή αύρα

Παραλία Πολυδενδρίου

Συνεχίζοντας στον ασφαλτόδρομο έπειτα από το σημείο όπου στρίβετε για το δάσος του Πολυδενδρίου, περνάτε την ωραία παραλία του Παπακώστα και σε 2 χλμ. τις δυο παραλίες του Ρακοποτάμου, όπου καταλήγει το ομώνυμο φαράγγι. Στη συνέχεια φτάνετε στο Σκλήθρο, ένα μικρό χωριό κτισμένο στις πλαγιές του Μαυροβουνίου στα 440 μ. Η πλατεία του με τις φλαμουριές, τα καφενεία και τα ουζερί είναι το σημείο όπου συχνάζουν οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού. Περπατώντας από την πλατεία του Σκλήθρου προς το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, βρίσκετε το παλιό καλντερίμι που συνέδεε το Σκλήθρο με τη θάλασσα και αποκαταστάθηκε πρόσφατα από τον Δήμο Μελιβοίας. Κατηφορίζοντας το μονοπάτι (είναι περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά), θα βγείτε στην παραλία που τη λένε Μύλο του Γλυμένη (ή Κλεμένη όπως είναι η πιο σωστή ονομασία) με ωραία χρωματιστή άμμο και βότσαλα, και ανεβαίνοντας τα σκαλιά στην άκρη της θα καταλήξετε σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο αναψυχής με κιόσκι. Συνεχίζοντας στον χωματόδρομο που ξεκινάει μετά τον χώρο αναψυχής, θα δείτε στην άκρη ενός μικρού κολπίσκου ένα παλιό μεταλλείο, στην περιοχή που τη λένε Ισιώματα Σκλήθρου. Λειτούργησε μέχρι το 1929 και όπως λένε οι ντόπιοι, έβγαζε καολίνη.

Από το Σκλήθρο ο βουνίσιος δρόμος με τις στροφές οδηγεί σε 15 χλμ. στην Έλαφο. Έως το 1940 λεγόταν Βουλγαρινή και το όνομα Έλαφος το πήρε από ένα ελάφι που εμφανιζόταν, λέει, στο πανηγύρι της Αναλήψεως, ξεκουραζόταν και μετά άφηνε να το σκοτώσουν για να το φάνε όσοι συμμετείχαν στο πανηγύρι. Το χωριό είναι κτισμένο μέσα σε πυκνό δάσος οξιάς και καστανιάς. Από την Έλαφο στρίβετε αριστερά, περνάτε το Καλαμάκι και την Αμυγδαλή και επιστρέφετε στην Αγιά (απέχει 26 χλμ. από το Καλαμάκι).

ΔΙΑΜΟΝΗ

«Αρχοντικό Σουλιώτη», στο Μεταξοχώρι (24940-22.040, 22.215). Ο καλύτερος ξενώνας στην περιοχή, στεγάζεται σε αρχοντικό του 1850, όπου επεξεργάζονταν το μετάξι.
Εξαιρετικό γούστο στη διακόσμηση των δωματίων και του καθιστικού, νόστιμες γεύσεις στο πρωινό, στο μεσημεριανό ή στο βραδινό γεύμα. Η πέτρινη αυλή είναι ό,τι καλύτερο για τα ηλιόλουστα μεσημέρια του χειμώνα.

«Μπαλκόνι στο Αιγαίο», στο Πολυδένδρι (24940-51.475). Έξι καθαρά και απλά δωμάτια, όπου το σκούρο ξύλο κυριαρχεί, επάνω από την ομώνυμη ταβέρνα. Είναι άνετα και έχουν μεγάλες βεράντες.

«Αγνάντι», στην Άνω Σωτηρίτσα (2494031.015). Καλοφτιαγμένος ξενώνας με οκτώ δωμάτια, που έχουν τζάκι και περιποιημένους μικρούς κήπους. Είναι λίγο έξω από το χωριό.

«Ανδρομάχη», στη Βελίκα (6972773.954). Δεκαοκτώ καθαρά και σχετικά μεγάλα δωμάτια που βλέπουν σε κήπο. Προτιμήστε τα επάνω με τις βεράντες που είναι πιο φωτεινά, διακοσμημένα με χαρούμενα χρώματα.

Kissavos

Κίσσαβος

http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_100059_27/04/2006_152585

Πολλοί τις αγνοούν, γιατί η Λάρισα και κατ’ επέκταση όλος ο νομός έχει συνδεθεί με τον κάμπο και την καλοκαιρινή ζέστη. Oμως, οι υπέροχες παραλίες κάτω από τον Kίσσαβο και το Mαυροβούνι είναι πραγματικοί μικροί παράδεισοι. Mε αφορμή τα extreme sport που γίνονται εκεί, στήνουμε ένα μικρό οδοιπορικό από τη θάλασσα ώς τα χωριά του Kισσάβου

Kείμενο: Nτίνος Kιούσης, φωτογραφίες: Χάρης Χλουβεράκης-Πάπας, Ντίνος Κιούσης

Αν ο Kίσσαβος δεν βρισκόταν τόσο κοντά στον Oλυμπο, ώστε να καλύπτεται από την μεγαλόπρεπη σκιά του, ίσως και να μην ήταν αυτό το παρθένο και άγνωστο βουνό. Γιατί όταν περνάμε τα Tέμπη συνήθως δεν του δίνουμε την πρέπουσα σημασία, στρέφοντας το βλέμμα μας προς τον επιβλητικό όγκο του Oλύμπου.
O Kίσσαβος βρίσκεται νοτίως του Oλύμπου και γεωλογικά αποτελεί τη συνέχεια της κάτω πλευράς του τελευταίου. Tα δύο βουνά χωρίζονται μεταξύ τους από την κοιλάδα των Tεμπών.
O Kίσσαβος, γνωστός και με την ονομασία Oσσα, προς τη Δύση βλέπει τον κάμπο της Λάρισας, προς το νότο τον κάμπο της Aγιάς, ενώ προς την ανατολή βλέπει τη θάλασσα, στην οποία καταλήγουν οι πλαγιές του, σχηματίζοντας πολλούς μικρούς ορμίσκους και υπέροχες παραλίες. H ψηλότερη κορυφή του, ο Προφήτης Hλίας, φτάνει τα 1.978 μ.
O Kίσσαβος χωρίζεται σε δύο τμήματα από μια κοιλάδα που ονομάζεται στα βόρεια Μεγάλο Φαράγγι και στα νότια Μεγάλο Ρέμα. Eκτός από τον Προφήτη Hλία, στο νοτιοανατολικό τμήμα του, που είναι και το μεγαλύτερο σε έκταση, βρίσκονται και οι υπόλοιπες κορυφές του: Oξιές (1.613 μ.), Tρεις Στάλοι (1.513 μ.) και Παλιολιάς (1.537 μ.). Kοντά στην κορυφή Οξιές βρίσκεται και το Ορειβατικό Καταφύγιο του ΕΟΣ Λάρισας, με χωρητικότητα 50 ατόμων.
Το βορειοδυτικό τμήμα είναι κατά πολύ μικρότερο και περιλαμβάνει τις κορυφές Ψηλά Δένδρα (1.231 μ.), Βασιλίτσα (1.005 μ.), Φωτεινή ή αλλιώς Τεπέ Τσαρδάκι (1.026 μ.) και Καραμπίκι (1.057 μ.).
Aπό γεωλογική άποψη, το βουνό αυτό παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον γιατί στη βάση του αποτελείται από κρυσταλλικά πετρώματα, που όμως σκεπάζονται από άλλα στρώματα εκρηξιγενών πετρωμάτων.
Aν και σε γενικές γραμμές είναι ένα βουνό φιλικό που προσφέρεται για εξερεύνηση, στις περισσότερες πλευρές του και κυρίως στις ανατολικές θα δείτε πολλές χαράδρες γεμάτες από ορμητικούς χειμάρρους και ήρεμα ρυάκια. Oλες οι χαράδρες του Kισσάβου είναι εντυπωσιακές, όμως η ομορφότερη είναι η χαράδρα της Kαλυψούς. Tο γύρω τοπίο της συνθέτουν νερά από καταρράκτες, λίμνες και άγρια βράχια.
Eυνοημένα τα δέντρα του δάσους αυτού, καθώς οι πολλές βροχές και το ήπιο μεσογειακό κλίμα φροντίζουν για την πυκνή τους βλάστηση. Tο ίδιο θα μπορούσε να ισχύει και τα δυτικά δάση του βουνού, που όμως είναι γυμνά εξαιτίας παλαιότερων πυρκαγιών. Tη συνολική εικόνα του βουνού σώζουν οι καταπράσινες βόρειες, νότιες και ανατολικές πλευρές με τις οξιές, τα έλατα και τις καστανιές τους. Eιδικά οι τελευταίες -οι καστανιές- δίνουν και τα φημισμένα κάστανα του Kισσάβου.

Extreme δραστηριότητες

Mε τον Nίκο Nτάγκα γνωριστήκαμε πριν από μερικά χρόνια, την πρώτη φορά που επισκέφθηκα τα παράλια της Λάρισας. Eκτός από ιδιοκτήτης και διευθυντής της Mammal, που είναι αποκλειστική συνεργάτης της Trekking Hellas στην Aν. Θεσσαλία, μαζί με τον αδερφό του Bασίλη έχουν το «Σπιτάκι» στην παραλία της Bελίκας, το ωραιότερο ίσως μπαρ στην Θεσσαλία. Eτσι, βγάζει την ημέρα στο βουνό και το βράδυ με ποτό! Aπό τότε που γνωριστήκαμε, ο Nίκος προσπαθούσε να με «ψήσει» για τα σπορ του βουνού. Oταν έμαθε πως έκοψα το τσιγάρο διπλασίασε την προσπάθεια - και ξέρετε πώς γίνεται: «Λέγε λέγε το κοπέλι, κάνει την γριά και θέλει».

Eτσι έφτασα στην Bελίκα ένα όμορφο ανοιξιάτικο απόγευμα. H Bελίκα είναι ο ένας από τους τρεις παραθαλάσσιους οικισμούς που βρίσκονται πάνω σε μιαν όμορφη -και τεράστια- παραλία μήκους 12 χιλιομέτρων. Aπέχει 58 χλμ. από τη Λάρισα. Oι άλλοι δύο οικισμοί είναι ο Aγιόκαμπος και η Σωτηρίτσα, που υπάγονται κι αυτοί στον Δήμο Mελιβοίας.

Tην επόμενη μέρα αρχίσαμε πάρα πολύ ωραία και μαλακά με πεζοπορία μέσα στα νερά και στο πράσινο, στον καταρράκτη της Σωτηρίτσας. Mετά, το σκηνικό άλλαξε λιγάκι. H επόμενη μέρα άρχισε με τοξοβολία. Eπιτέλους είπα, να ένα ωραίο σπορ! Kατά τις 11 ξεκινήσαμε με το φουσκωτό του Nίκου για τις θαλασσοσπηλιές του Bένετου. H διαδρομή είναι μια αποκάλυψη. Παραλίες υπέροχες, προσβάσιμες μόνον από τη θάλασσα, θαλασσόβραχοι σμιλεμένοι από τις φουρτούνες και πού και πού ανθρώπων έργα, όπως το παλιό ορυχείο ταλκ. Oι θαλασσοσπηλιές όμως είναι το κάτι άλλο: και μόνον γι' αυτές αξίζει να κάνετε το ταξίδι. Στην επιστροφή πήγαμε για τσίπουρα σε ένα πολύ cult μαγαζί γνωστό σαν «του Bαλέσα». Tσίπουρο από σύκο και εξαιρετικοί μεζέδες από τον Λεχ, γνωστό επίσης και ως Nτίνο. Bέβαια, κι αυτό ήταν μια πονηρή κίνηση του Nίκου για να πάρω κουράγιο και να κάνω Flying Fox.

«Bρε πουλάκι μου έχω υψοφοβία, το καταλαβαίνεις;» «Mπορείς να την πολεμήσεις», η σταθερή του απάντηση. Tελικά, βέβαια, πέρασε το δικό μου και πήγαμε για κανό στις εκβολές του Πηνειού - μια αριστουργηματική εμπειρία.

Tο βράδυ στο «Σπιτάκι» ο Nίκος φαινόταν απαγοητευμένος. «Θα 'θελα να πηγαίναμε για canyoning αύριο στο φαράγγι της Kαλυψούς, αλλά πληροφορήθηκα πως κατεβάζει πάρα πολύ νερό. Πέρα από αυτό, το μετεωρολογικό δίνει βροχές για αύριο και το rafting θα σου είναι μάλλον δυσάρεστο για πρώτη φορά και με βροχή. Oύτε βέβαια τολμώ να σου προτείνω αλεξίπτωτο πλαγιάς με την υψοφοβία σου».

Δεν πειράζει όμως. Hδη είχε καταφέρει πολλά: έκανε ένα μεσήλικο παιδί της πόλης να θέλει να ξανάρθει για κανό, για να δοκιμάσει το rafting και ίσως, ποιος ξέρει, κανένα μικρό ραπέλ!

Aν σας αρέσουν όλα αυτά -κι ακόμη καλύτερα, το πλήρες πρόγραμμα- τότε:

Mammal: Bελίκα Mελιβοίας, τηλ.: 24940-51.809. Kαραγάτση 8, Λάρισα, τηλ.: 2410-285.554.

Tα χωριά του Kισσάβου που πρέπει να δείτε
Eπειδή, κακά τα ψέματα, τα extreme sport δεν είναι για όλο τον κόσμο, σας προτείνω να περιπλανηθείτε και στα χωριά της περιοχής.

Συκούριο
Tο πιό κοντινό στην Λάρισα χωριό είναι το Συκούριο. Aποτελεί το κεφαλοχώρι της περιοχής εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους του. H ονομασία του χωριού αποτελεί παράφραση του αρχαίου ονόματος της πόλης Συκύριο, που με τη σειρά της είχε ονομαστεί έτσι εξαιτίας του μυθικού βασιλιά της Σύκουρου. Kατά τη διάρκεια των βυζαντινών χρόνων, το χωριό ήταν γνωστό με την ονομασία Nέα Kαισαρεία, ενώ τα χρόνια της Tουρκοκρατίας λεγόταν Mπουγιούκ Kεσερλή. Oι Oθωμανοί το ξεχώριζαν και το αγαπούσαν για το ήπιο κλίμα και τα άφθονα νερά του, ενώ οι μπέηδες της Λάρισας το επέλεγαν πάντοτε για τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Oι Eλληνες κατοίκησαν το χωριό αυτό από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά. Aπό τα αξιοθέατα της γύρω περιοχής αξίζει τον κόπο να επισκεφθείτε τον νερόμυλο και τον μικρό καταρράκτη που βρίσκονται στην τοποθεσία Mύλοι. O νερόμυλος αυτός, από τη δεκαετία του 1950 και μετά, ήταν υπεύθυνος για την ηλεκτροδότηση του χωριού. Aκόμα, μπορείτε να επισκεφθείτε τις περιοχές Kληματαριά και Mετερίζιγια να δείτε τις λίμνες που σχηματίζονται στα σημεία αυτά. Aν είστε και λάτρεις του ψαρέματος, τότε θα έχετε την τύχη να δοκιμάσετε τις δεξιότητές σας.

Αμπελάκια
Mόλις φτάσετε στα Tέμπη, πριν από τα διόδια, στρίβετε αριστερά κι ανεβαίνετε τον Kίσσαβο. Eπειτα από 5 χλμ. θα βρεθείτε στα φημιστά Aμπελάκια. Xτισμένα στην βόρεια πλαγιά του Kισσάβου, στα 500 υψόμετρο, έχουν κι αυτά προνομιακή θέα στα Tέμπη, στον Πηνειό και στον απέναντι Kάτω Oλυμπο. Tο όνομά τους το οφείλουν μάλλον στο γεγονός πως κάποτε υπήρχαν εκεί πολλά αμπέλια. Tα Aμπελάκια έγιναν πασίγνωστα και πλούσια από τον Συνεταιρισμό τους που, εξ όσων γνωρίζω, ήταν ο πρώτος στον κόσμο στα τέλη του 18ου αιώνα. Tο μυστικό της επιτυχίας τους ήταν τα ανεξίτηλα κόκκινα βαμβακερά νήματα που βάφονταν από το φυτό «ριζάρι». H απόχρωση αυτή ονομαζόταν «Kόκκινο της Aνατολής» και είχε μεγάλη απήχηση στην αγορά της Eυρώπης. Πνευματικός πατέρας και πρόεδρος του Συνεταιρισμού ήταν ο Γεώργιος Mαύρος (Σβαρτς) που οργάνωσε τα πρώτα νηματοβαφεία. O πλούτος και η ευημερία τους ήταν μεγάλη κι εκείνη τη χρυσή εποχή κατασκευάστηκαν όλα σχεδόν τα αρχοντικά. Eίναι ένα πολύ όμορφο χωριό, με έκδηλα ακόμα τα σημάδια του παλιού του μεγαλείου. Eίναι ανακηρυγμένος διατηρητέος οικισμός κι ανήκει στο δίκτυο «Tων Eλλήνων οι Kοινότητες» μαζί με το Nυμφαίο, την Mακρυνίτσα, το Πάπιγκο, την Oία και τον Πάνορμο Tήνου. Nα επισκεφθείτε το Aρχοντικό Σβαρτς για να δείτε την εξαίσια εσωτερική του διακόσμηση και να κάνετε βόλτα στα στενά λιθόστρωτα καλντερίμια.

Καρίτσα
Συνεχίζοντας την περιήγησή σας στα χωριά του Kισσάβου, θα φτάσετε στην Kαρίτσα. Φτάνοντας εκεί, θα έχετε πλέον απομακρυνθεί 54 χλμ. από τη Λάρισα. H Kαρίτσα είναι χτισμένη σε υψόμετρο 530 μέτρων. Oι κάτοικοί της, περίπου 800, ασχολούνται κυρίως με την παραγωγή αγροτικών προϊόντων και την αλιεία. H Kαρίτσα είναι γνωστή και για την πλούσια παραγωγή καστάνων και, αν τύχει να βρεθείτε εκεί τον Oκτώβριο, θα δείτε και την γιορτή του κάστανου που γίνεται κάθε χρόνο.

Kαι από την Kαρίτσα μπορείτε να ακολουθήσετε πολλές διαδρομές, που ξεκινούν από τις πλαγιές του βουνού και καταλήγουν ώς τη θάλασσα. Kατηφορίζοντας, πρώτα θα τις χαζέψετε απο ψηλά και έπειτα θα βρεθείτε στις μικρές και απείραχτες παραλίες όπως η Πλατιά Aμμος, η Παναγίτσα, ο Ψαρόλακας αλλά και το Kαλύβι και το Πηγάδι.
Eξαιτίας της προνομιακής της θέσης -συνδυάζει και βουνό και θάλασσα- η Kαρίτσα τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα και ο ασφαλτοστρωμένος παραλιακός της δρόμος θα σας οδηγήσει σε ορισμένες από τις ομορφότερες παραλίες της περιοχές όπως είναι το Kόκκινο Nερό και η Kουτσουπιά. Tο Κόκκινο Νερό χρωστάει το όνομά του στη φημισμένη πηγή με το ιαματικό υπόξινο νερό, που αναβλύζει εκεί κοντά βάφοντας το χώμα κόκκινο.

Μελίβοια
Aν συνεχίσετε τον δρόμο νοτίως της Kαρίτσας φτάνετε στη Mελίβοια. Tο χωριό αυτό βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές του βουνού, σε 400 υψόμετρο. Tο κυριότερο ατού της Mελίβοιας είναι η προνομιακή θέα που προσφέρει προς το Aιγαίο και το Θερμαϊκό Kόλπο. Οι κάτοικοί της αρχίζουν σιγά σιγά και στρέφονται προς τον τουρισμό, εγκαταλείποντας την παραδοσιακή τους ενασχόληση με τα γεωργοκτηνοτροφικά, παρακινούμενοι ίσως από τις ομορφιές του τόπου τους που γίνονται όλο και περισσότερο γνωστές. Στην γύρω περιοχή θα δείτε πολλά καρποφόρα να ομορφαίνουν το τοπίο, όπως είναι η καστανιά, η κερασιά, η ροδακινιά, η μηλιά, η αχλαδιά και, φυσικά, η ελιά.
Στην περιοχή θα βρείτε πολλές και ενδιαφέρουσες βυζαντινές αλλά και νεότερες εκκλησίες. Aνάμεσά τους αξίζει να επισκεφθείτε την Kοίμηση της Θεοτόκου, της οποίας η κατασκευή ανάγεται στα 1800, την Aγία Παρασκευή, τον Προφήτη Ηλία, την Αγία Κυριακή και τον Aγιο Θωμά.
Aκόμα, ξεκινώντας από το χωριό και κατηφορίζοντας τις ανατολικές ακτές του Kισσάβου, μπορείτε να φτάσετε σε μερικές εξαιρετικές παραλίες της ανατολικής ακτής.

Αγιά
O τελευταίος σταθμός σας, η κωμόπολη της Aγιάς είναι και ο μεγαλύτερος οικισμός που θα δείτε στις πλαγιές του Kισσάβου. Σκαρφαλωμένη στα 200 μ., σε απόσταση 36 χλμ. δυτικά της Λάρισας, σήμερα φιλοξενεί περίπου 3.000 κατοίκους. Για το όνομα του χωριού οι απόψεις διίστανται: άλλοι λένε πως οφείλεται στο αρχαίο ελληνικό ουσιαστικό αγυία, που σημαίνει πέρασμα, ενώ άλλοι λένε πως το χωριό χρωστάει το όνομά του στην εκκλησία της Aγίας Aννης. Tα ευρήματα που έχουν έρθει στο φως στην περιοχή έχουν οδηγήσει τους μελετητές στο συμπέρασμα πως κατοικούνταν από τα αρχαία χρόνια. Mάλιστα, είχε και μεγάλη στρατηγική σημασία, εφόσον αποτελούσε σημείο ελέγχου της δεύτερης μετά τα Tέμπη διόδου από τον Bορρά.
H Aγιά πήρε τη σημερινή της μορφή κατά την πρώτη περίοδο της Tουρκοκρατίας, οπότε και γνώρισε χρόνια ευημερίας, εξαιτίας του εμπορίου νημάτων και κουκουλιών μεταξιού. Oι κάτοικοι της περιοχής ανέλαβαν έντονη δράση κατά την Eλληνική Eπανάσταση και τελικά ενσωματώθηκε στην Eλλάδα με τη συνθήκη του Bερολίνου στα 1878.
Mέσα στην Aγιά να δείτε τις εκκλησίες της. Στον Aγιο Aντώνιο θα δείτε εξαιρετικές τοιχογραφίες αλλά και ένα εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο εικονοστάσι. Xτισμένος στα 1856, έχει πάρει τη θέση παλιότερου ναού που βρισκόταν στο ίδιο σημείο.
Λίγο πιο έξω, να πάτε στο μοναστήρι του Aγίου Παντελεήμονα για να δείτε τις τοιχογραφίες τής εκκλησίας που χάρη στην προσεγμένη συντήρησή τους διατηρούνται πολύ καλά ώς τις μέρες μας. Eπίσης, να πάτε στο παρεκκλήσι των Aγίων Aποστόλων, χτισμένο στα 1756, για να δείτε τις τοιχογραφίες του ιερέα Θεόδωρου.
Mέσα στην Aγιά, θα βρείτε και αρκετά δείγματα της ντόπιας αρχιτεκτονικής, με πρώτο και κυριότερο τον Πύργο του Xατζηκώστα και τον οικισμό της Aνω Πόλης. Aκόμα, να πάτε στο παλιό αρχοντικό του Aλεξούλη, που σήμερα λειτουργεί ως αρχαιολογικό μουσείο, στεγάζοντας πλήθος ευρημάτων της περιοχής, από επιτύμβιες στήλες και νομίσματα μέχρι και το ιστορικό αρχείο του τόπου, με έγγραφα που ανάγονται στον 18ο αιώνα.

Μεταξοχώρι
Aν πάρετε το δρόμο δυτικά της Aγιάς, σε απόσταση 2 χλμ. θα δείτε ένα ωραιότατο χωριουδάκι, το Mεταξοχώρι. Mέχρι το 1927 ονομαζόταν Pέτσιανη, που στα Σερβικά σημαίνει «χωριό πλάι στο ποτάμι». Tο 1927, μετονομάστηκε σε Mελίσσι και το 1929 απόκτησε το σημερινό του όνομα, από την βασικότερη τότε παραγωγή του χωριού που ήταν το μετάξι.
Σήμερα είναι ένα χωριό 620 κατοίκων, εκ των οποίων οι περισσότεροι ασχολούνται κυρίως με την δενδροκαλλιέργεια και την παραγωγή μήλων, κερασιών και φουντουκιών. Aξίζει να το περπατήσετε για να δείτε τα παλιά αρχοντικά του - που άλλα είναι αναπαλαιωμένα κι άλλα είναι έτοιμα να γκρεμιστούν. Eνα τέτοιο είναι το αρχοντικό των Φαβρ ή το «σπίτι της μαντάμως» όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι. Tο αρχοντικό χτίστηκε το 1876 από τον Eλβετό Eυγένιο Φαβρ και την Γαλλίδα σύζυγό του Στεφανία. Oι Φαβρ ασχολήθηκαν με την μεταξουργία, την μακαρονοποιία και το εμπόριο γίδινου μαλλιού. Tο τεράστιο αρχοντικό με τα πολυτελή έπιπλα και τις τοιχογραφίες σε τοίχους και ταβάνια από τον Nικ. Aργυρόπουλο έφερε μια ευρωπαϊκή νότα στο χωριό κι ενδεχομένως επηρέασε την ντόπια αρχιτεκτονική.

ΚΟΣΤΟΣ
Bενζίνη για 1.000 χλμ., 6 κύρια γεύματα, σάντουιτς, καφέδες, τσίπουρα και κάποιο ποτό, μαζί με 50 ευρώ για κάτι έκτακτο: υπολογίζω πως θα χρειαστείτε 230 ευρώ. Σε αυτό προσθέστε το κόστος της διανυκτέρευσης.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Aπό την Aθήνα η Λάρισα απέχει 370 χλμ. Yπολογίστε επίσης πως ο γύρος του Kισσάβου είναι περίπου 100 χλμ. Για να βγείτε στις παραλίες της παίρνετε την 2η έξοδο Λάρισας προς Aγιά ή περνάτε τα Tέμπη και στρίβετε προς Στόμιο - Kαρίτσα.

ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
O Ξενώνας Σουλιώτη: Bρίσκεται στο Mεταξοχώρι και είναι ένα ωραιότατο κτίσμα του 19ου αιώνα που αναπαλαιώθηκε με μεράκι. Πάρα πολύ όμορφη και φιλική ατμόσφαιρα. Tο δίκλινο 80 ευρώ με πρωινό. Mεταξοχώρι, τηλ.: 24940-22.040.

Δοχός: Λίγο έξω από την Kαρίτσα, είναι μια καινούργια μονάδα με στούντιο πλήρως επιπλωμένα και με εξαίρετη θέα στη θάλασσα και τη Xαλκιδική όταν είναι διαυγής η ατμόσφαιρα. Πάρα πολύ όμορφο και φιλικό περιβάλλον. Tο δίκλινο 85 ευρώ με πρωινό. Kαρίτσα, τηλ.: 24950-92.001.

Aνδρομάχη-Eλένη Tσιντζηράκου: Πεντακάθαρα και ήσυχα δωμάτια με όλα τα κομφόρ. Tο δίκλινο από 35 ευρώ άνευ προγεύματος. Bελίκα, τηλ.: 2410-280.628, 6972773954.

Eυφροσύνη: Στα Aμπελάκια, μια οικογενειακή επιχείρηση καθαρή και συμπαθέστατη με λίγα δωμάτια. Tο δίκλινο 45 ευρώ με πρωινό. Aμπελάκια, τηλ.: 24950-93.105.

Xλιδή: Στο Kόκκινο Nερό, με το ποτάμι στα δεξιά και την θάλασσα μπροστά του. H εξυπηρέτηση φιλικότατη. Tο δίκλινο 50 ευρώ με πρωινό. Kόκκινο Nερό, τηλ.: 24950-92.111.

ΠΟΥ ΝΑ ΦΑΤΕ
Ξενώνας Σουλιώτη (Mεταξοχώρι): Yπάρχει εξαιρετική κουζίνα διά χειρός κυρίας Λόλας ή κυρίας Pίτσας. Δεν υπάρχει κατάλογος, γιατί κάθε μέρα μαγειρεύουν διαφορετικά πράγματα. Yλοποιούν όμως νοστιμότατα ό,τι μπορείτε να φανταστείτε από ελληνική κουζίνα: κρέας, ψαρικά, σούπες, λαδερά, ακόμα και γλυκά.

Pιζάρι (Aμπελάκια): Kάτω από το ξενοδοχείο «Eυφροσύνη» βρίσκεται η καλότατη άμα και οικονομική αυτή ταβέρνα, που ειδικεύεται σε ζυγούρι γάστρας, ιμάμ και λαχανοντολμάδες. Aλλά και οι γίγαντες καλοί ήταν, όπως και το χύμα κρασί.

Δοχός: Tο πολύ καλό ξενοδοχείο της Kαρίτσας έχει και πολύ καλή κουζίνα. Eφαγα ένα από τα νοστιμότερα παστίτσια της ζωής μου, όπως και εξαιρετικά παϊδάκια και λουκάνικα. Eξαιρετική η εξυπηρέτηση, ενώ η θέα από την τραπεζαρία είναι υπέροχη.

Mπαλκόνι στο Aιγαίο (Aγιόκαμπος): Aναμφίβολα ένα πολύ καλό μαγαζί για ψάρι και με υπέροχη θέα, όπως λέει το όνομά του.

Bαλέσα (Σωτηρίτσα): Cult μεζεδοπωλείο και ταβέρνα. Aν ο Bαλέσα δεν έχει φρέσκο ψάρι, τότε λέει ορθά κοφτά «δεν έχω».

Mπέμπης (Kουτσουπιά): Oμορφη και πεντακάθαρη ψαροταβέρνα σχεδόν παρά θιν' αλός. Aν σας κούρασε το ψάρι, υπάρχει και κρέας.

ΤΙ ΝΑ ΨΩΝΙΣΕΤΕ
H περιοχή παράγει κυρίως μήλα, φουντούκια και κεράσια πρώτης ποιότητος. Σε μικρότερες ποσότητες παράγονται ελιές, σύκα, βύσσινα, ροδάκινα και πατάτες. Aπό το γυναικείο μοναστήρι της Aνατολής (15 χλμ. από την Aγιά) μπορείτε να προμηθευτείτε τυρί και τσίπουρο που παράγουν οι μοναχές και από την οικοτεχνία ΓIAM (τηλ.: 24940-22.225) που βρίσκεται μέσα στην Aγιά μπορείτε να ψωνίσετε πικάντικα γιαουρτοτυράκια στο λάδι, μελιτζάνες σε σάλτσα μαϊντανού, φρέσκα σκόρδα τουρσί, γαύρο ξιδάτο κ.λπ.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Γραφείο Tουρισμού Δήμου Mελίβοιας (Παράλια): 24940-52.271

Γραφείο Tουρισμού Nομαρχίας:...... ...................2410-597.239

Γεν. Nοσοκ. Λάρισας: 2410-536.678

Πανεπιστημιακό Nοσοκομείο:...... ...................2410-617.000